Zysk nadzwyczajny i strata nadzwyczajna

Co to jest zysk nadzwyczajny?

Zysk nadzwyczajny to zysk ekonomiczny, czyli kwota, która powstaje po odjęciu od przychodów przedsiębiorstwa wszystkich kosztów (z uwzględnieniem kosztów alternatywnych i ryzyka). Zysk nadzwyczajny powstanie więc gdy zysk księgowy będzie większy niż suma wszystkich kosztów. Zysk nadzwyczajny wiąże się z zdarzeniem występującym niepowtarzalnie bądź z bardzo małą częstotliwością.

program do faktur 2023

Nie należy mylić go z zyskiem, który wypracowuje firma w drodze prowadzonej działalności gospodarczej. Nie jest to bowiem efekt prowadzenia biznesu wykazywany za dany okres sprawozdawczy. Do pojęcia zysków nadzwyczajnych i ich uwzględniania w księgach sprawozdawczych firmy należy podchodzić z dużą ostrożnością. 

Zyskiem nadzwyczajnym może być np. wypłacone odszkodowanie z uwagi na zaistnienie zdarzenia losowego lub na podstawie np. prawomocnego wyroku sądowego (postępowanie ugodowe, układowe i naprawcze). Zysk nadzwyczajny może pojawić się wówczas gdy dojdzie do zaniechania lub zawieszenia prowadzenia pewnego rodzaju działalności. 

Zyski nadzwyczajne prezentowane są w księgach na kontach analitycznych „Zyski nadzwyczajne” oraz „ Pozostałe rozrachunki” np. „Rozrachunki z ubezpieczycielami”. 

Czym jest strata nadzwyczajna?

Strata nadzwyczajna to z ekonomicznego punktu widzenia utrata środków, która powstała na skutek zdarzeń niezależnych od przedsiębiorstwa bądź siły wyższej. Jest skutkiem finansowym dla firmy powstałych poprzez zaistnienie trudnych do przewidzenia zdarzeń, poza działalnością operacyjną jednostki, nie związanych z rynkiem prowadzenia biznesu. Za stratę nadzwyczajną przepisy uznają wartość szkód wywołanych zdarzeniami losowymi takimi jak pożar, powódź, huragan bądź inna klęska żywiołowa, które nie zostały objęte ubezpieczeniem.

Stratą nadzwyczajną będzie również różnica pomiędzy wartością wyrządzonej szkody a przyznanym lub otrzymanym przez firmę odszkodowaniem. Przedmiotową stratą są także wynagrodzenia pracowników, którzy uczestniczą w usuwaniu skutków zdarzeń losowych czy zużycie materiałów (w części, które nie została objęta właściwym ubezpieczeniem). 

Strata nadzwyczajna umowna jest w księgach rachunkowych firm, które prowadzą księgowość w oparciu o zasady Ustawy o rachunkowości. Pozycja prezentowana jest na koncie „Straty nadzwyczajne” bądź „Wynik finansowy”. W przypadku jednostek, które stosują się do wytycznych MSR (Międzynarodowe Standardy Rachunkowości)/MSSF (Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej) zabronione jest prezentowania w dokumentacji kosztów jako straty nadzwyczajne. 

Zyski i straty nadzwyczajne z wyłączeniem takich instutucji jak: banki, zakłady ubezpieczeń, reasekuracji czy spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe ujmowane są jako pozostałe przychody i koszty operacyjne. Wyłączone firmy wykazują odrębne pozycje związane ze zdarzeniami losowymi. Chociaż ograniczona została widoczność pozycji w RZiS, to łatwo można znaleźć o nich informacje w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego.

Powróć na bloga i zobacz pozostałe nasze wpisy!

Data publikacji: 30.12.2022

Starta nadzwyczajna