Umowa darowizny

Niekiedy chcemy przekazać nieodpłatnie posiadane dobra majątkowe np. samochód, nieruchomość czy pieniądze bliskiej osobie tak, aby poprawić jej sytuacją sytuację finansową. Wzbogacenie osoby obdarowanej spowoduje u niej wzrost aktywów lub pomniejszenie pasywów. Aby transakcja został przeprowadzona zgodnie z obowiązującymi regulacjami konieczne jest spisanie umowy cywilnej określanej jako umowa darowizny.

Czym jest umowa darowizny?

Darowizna została szczegółowo omówiona w art 888 – 902 Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny. Zgodnie z przepisami kosztem swojego majątku darczyńca dokonuje świadczenia na rzecz obdarowanego. Konieczne jest sporządzenie umowy darowizny, w której to darczyńca przekaże obdarowanemu przedmiot darowizny. Umowa ta ma charakter pisemny i powinna być sporządzona w formie aktu notarialnego. Jeżeli akt nie zostanie sporządzony a darczyńca przekaże przeczony przedmiot obdarowanemu to umowę darowizny uważa się za ważną. Gdy przekazywanym przedmiotem majątkowym jest jednak nieruchomość bądź spadek, wówczas konieczny jest akt notarialny i jego wymóg dotyczy obu stron. Najczęściej spotykanym przykładem darczyńców są rodzice natomiast obdarowywanymi ich dzieci. 

Jakie elementy zawiera umowa darowizny?

Umowa darowizny musi zawierać elementy typu:

• miejsca i data sporządzenia,
• dane osobowe i korespondencyjne stron umowy,
• oznaczenie przedmiotu darowizny wraz z oświadczeniem iż przedmiot ten nie podlega zabezpieczeniu lub zastawowi,
• oświadczenie o przyjęciu darowizny i jej dokonaniu,
• data wykonania darowizny, jeżeli jest inna niż ta sporządzenia umowy,
• wskazanie strony, która ponosi koszty związane z zawarciem umowy,
• podpisy stron.

Czy darowiznę można odwołać?

Istnieją określone sytuacja, w których darowizna może zostać unieważniona. Odwołanie darowizny jest możliwe np. w przypadku gdy darczyńca przekazał swoje mieszkanie dziecku i zabezpieczył w umowie fakt zamieszkiwania dożywotniego w tej nieruchomości a obdarowany uniemożliwia to zamieszkiwanie. Tzw. rażąca niewdzięczność jest przesłanką do odwołania darowizny. Przedmiot czy świadczenie pieniężne przekazane w formie darowizny również może zostać zwrócone jeżyli darczyńca popadł w niedostatek. Istotne jest zwrócenie się do obdarowanego o środki potrzebne do utrzymania w zakresie potrzeb, które są usprawiedliwione. Obdarowany musi więc spełnić świadczenie do wysokości środków, o które się wzbogacił w wyniku zawartej umowy darowizny. Możliwe jest również zwrócenie przedmiotu wzbogacenia zamiast przekazania środków pieniężnych. 

Darowizna i podatki

Zawarcie umowy darowizny wiąże się również niekiedy z koniecznością zapłaty podatku przez obdarowanego. Ustawodawca przewidział jednak w pewnych sytuacjach kwoty wolne od podatku oraz zwolnienia. Jeżeli obdarowany należy do tzw. Grupy podatkowej 0 (małżonek, syn, córka, wnuki, prawnuki, matka, ojciec, dziadkowie, pasierb, rodzeństwo, ojczym, macocha), wówczas może skorzystać ze zwolnienia z podatku. Ważne jest jednak aby w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym powstał obowiązek podatkowych poinformować o nabyciu przedmiotu darowizny Urząd Skarbowy.

Powróć na bloga i zobacz pozostałe nasze wpisy!

Data publikacji: 10.04.2020