Metoda FIFO, LIFO, FEFO, LOFO, HIFO i AVCO

Cena zakupu materiałów oraz koszty produkcji zmieniają się w czasie, dlatego tak ważne jest aby przedsiębiorca wybrał odpowiednią metodę wyceny posiadanych zapasów. Wśród metod wyceny jest FIFO, LIFO czy FEFO. Wśród spotykanych pojęć jest też LOFOHIFO i AVCO. Warto poznać ich definicje i znaczenie.

program do faktur

Co to jest metoda FIFO, LIFO, FEFO, LOFO, HIFO i AVCO?

FIFO to metoda wyceny zapasów oraz ich rozchodu. Skrót oznacza First In First Out, czyli pierwsze weszło, pierwsze wyszło. Jest to również tzw. metoda ceny najwcześniejszej. W tej metodzie rozchód księguje się od jednostki towaru, która najwcześniej została przyjęta do magazynu. Przykładem zastosowania metody może być np. podajnik pieczywa w supermarkecie. Klient wyciąga produkt, który jako pierwszy trafił na regał przesuwny, natomiast pracownik sklepu dokłada z drugiej strony świeże pieczywo przesuwając tym samym pozostałe produkty w dół regału. 

LIFO to również metoda wycena i rozchodu zapasów. Jej znaczenie to Last In First Out, czyli ostatnie weszło, pierwsze wyszło. Jest to metoda najpóźniejszej dostawy. Zakłada ona bowiem księgowanie począwszy od ostatniej jednostki towaru, która została przyjęta na magazyn. Z przykład metody LIFO może posłużyć układ wózków zakupowych w supermarketach. Klient, który chce pobrać wózek wyciąga ostatni z dostępnej kolejki wózków, czyli ten, który trafił do niej jako ostatni. 

Obie metody są wykorzystywane do wyceny produktów, towarów czy materiałów. 

Oprócz wspomnianych metod istnieje jeszcze jedna mniej znana tzw. FEFO. Metoda ta oznacza First Expired First Out i dotyczy głownie świeżych produktów i takich, które mają określone terminy przydatności do spożycia. Zgodnie z tą metodą produktami, które jako pierwsze wychodzą z magazynu są te, których data kończy się najwcześniej.

Najczęściej wybieraną metodą dla produktów, które nie mają określonej daty przydatności jest metod FIFO. Przyjmuje się, że metoda ta w miarę obiektywnie przedstawia wartość utrzymywanych przez przedsiębiorstwo zapasów. 

Przykład wyceny według metody FIFO i LIFO

Załóżmy że przedsiębiorstwo nabyło materiał X:

  • 4.04.2020 – 200 kg po 20 zł/kg
  • 15.04.2020 – 300 kg po 15 zł/kg
  • 24.04.2020 – 100 kg po 25 zł/kg

24.04.2020 przedsiębiorstwo przeznaczyło do produkcji 500 kg materiału.

Wycena według FIFO:

  • 200 kg * 20 zł/kg + 300 kg * 15 zł/kg = 4000 zł + 4500 zł = 8500 zł – wartość rozchodu
  • 100 kg * 25zł/kg = 2500 zł – wartość zapasu

Wycena według LIFO:

  • 100 kg * 25 zł/kg + 300 kg * 15 zł/kg + 100 kg * 20 zł/kg = 2500 zł + 4500 zł + 2000 zł= 9000 zł – wartość rozchodu
  • 100 kg * 20zł/kg = 2000 zł – wartość zapasu

LOFO to skrót od Lowest In, First Out, czyli najtaniej kupione, pierwsze sprzedane. W metodzie tej w pierwszej kolejnosci pobierane są do żużycia towary o najniższej wartości. W magazynie są więc towary z wyższymi wartościami.

HIFO pochodzi od Highest In, First Out, co oznacza najdrożej kupione, pierwsze sprzedane. Metoda ta jest wykorzystana głównie przez Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych. Ta metoda wyceny zapasów zakłada, że podczas sprzedaży towarów w pierwszej kolejności rozliczane są towary najdrożej kupione.

AVCO to metoda wyceny zapasów opierająca się na średniej ważonej ceny nabycia tych zapasów. Obliczanie jej dla celów księgoowych ma miejsce we wskazanym okresie bądź po kolejnej dostawie towarów. AVO ma zasotsoowanie do wyceny rozchodu produktów, towarów i materiałów. Cena liczona jest jako wynik dzielenia wartości materiałów, które są dostępne do zużycia przez ilość materiałów dostęponych do zyżycia. 

Powróć na bloga i zobacz pozostałe nasze wpisy!

Data publikacji: 30.04.2020

metoda fifo